Filmde Kahramanmaraş’ta geniş ailesiyle birlikte yaşamakta olan Tahir Ağa, ekonomik sebeplerle memleketinden ayrılıp, İstanbul’a taşınmak durumunda kalır. Şehre geldiklerinde aile fertlerinin hepsinin büyük umutları vardır. Tahir, burada kendi işini kurar fakat denk geldiği bir dolandırıcı tarafından soyulur ve herşeyini kaybeder. Ama pes etmez ve başka bir iş kurar. Fakat mega kentte hayat deneyimi arttıkça, ilk başta kurduğu İstanbul rüyasından farklı bir gerçek içinde yaşadığını farkeder. Büyük şehirde ailesini geçindirmek için sürekli çalışır. Fakat çocukları İstanbul yaşantısına maruz kaldıkça değişmeye başlarlar. Bu durumda Tahir ayrıca ailesini de bir arada tutmak için çabalar. Bu hikâye ve işleniş şekli, Gurbet Kuşları’nı Refiğ’in Ulusal Sinema teorisine en uygun yapımlardan bir tanesi haline getirir.
